27 Aralık 2009 Pazar

İnternetten Alışveriş I : Güvenlik

Eskiden ticaret çok daha kolaydı alışverişlerimizi mahalle bakkalımızdan yapar, giysilerimizi hep aynı dükkandan alırdık insanlar birbirini tanıdıklarından güven en üst düzeydeydi. Ama ne yazık ki bozulan ekonomik şartlar, global ekonomi, süpermarketler, senetler, kredi kartları, internet derken bambaşka bir ticaret ortamı oluştu. Güven kavramı azaldı. Tabii bu benim değil sosyologların irdeleyeceği bir konu. Bu yazımda daha önce belirttiğim gibi e-ticareti güvenli bir şekilde nasıl yapabileceğimizi konuşacağız.
Günümüzde pek çok alışverişimizi kredi kartları ile yapıyoruz. Hatta ekmeği bile kredi kartıyla taksite böldürenler hakkında yada kredi kartıyla Ferrari alanlar hakkında şehir efsanelerini duymuşunuzdur. Peki internetten alışveriş güvenli mi? Bana göre sokakta kredi kartı ile yaptığımız bir çok alışverişten çok daha güvenli… Söz gelimi hiç tanımadığımız bir lokantada kartımız garsona veriyoruz ya da bir benzinlikte kartımızı pompacı çocuğa teslim edebiliyoruz. Her ne kadar slip geçme yerine şifre kullanma geldiyse de kartımızı teslim alan kişi kart bilgilerimize ulaşabilir veya fazla çekim yapabilir (kaçımız alışverişten sonra dekonta bakıyor?).
Öncelikle internetten alışveriş yapmak için kendi bilgisayarımızın güvenli olması gereklidir. Anti virüs yazlımız güncel olmalı ve zaman zaman keylogger (keylogger: bilgisayardaki klavye kayıtlarını tutup hackerların eline geçmesini sağlayan program) programlara karşı arama yaptırmalıyız. Ancak pek çok anti virüs güncel oldukları sürece bu tip programları yakalayabilir. E-ticaret için bana göre en azından bir bankanın internet bankacılığını açmalısınız. Çünkü özellikle yurt dışı alışveriş yapacaksanız sanal kart gerekebilir. Eğer Türkiye’deki güvenilir bir siteden alışveriş yapıyorsanız gerçek kart numaranızı vermeniz fazla problem olmayacaktır. Bu arada ister internet bankacılığında ister alışverişlerde sanal (ekran) klavyesini tercih etmeniz iyi olacaktır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer olay ise bazı banklar yurt dışı alışverişlerde kredi kartınızdan o anki döviz karşılığının Türk lirasını çekerken bazıları ise direkt olarak o döviz miktarını çeker ve ekstrenize bu şekilde yansır. Sözgelimi Garanti Bankası bu şekilde yapmaktadır. Hsbc ise döviz karşılığı olan TL karşılığını almaktadır. Diğer banklar hakkında kullanmadığım için sizlere net bilgi veremeyeceğim. Sanal kart oluşturduğunuzda size gerçek kartınızdan farklı numaraya, son kullanma tarihine ve güvenlik numarasına sahip bir kart oluşturulur bu bilgileri alışveriş sırasında bilmeniz gerekmektedir. İkinci olarak Her alışveriş sırasında sanal kart limitinizi tekrar oluşturun ve alışveriş sonrasında bu limiti sıfırlayın. Bu arada unutmamanız gereken bir şey ise sanal kartın gerçek kredi kartınıza bağlı olduğu ve onun limitini kullandığıdır.
Sanal alışverişte güvenlik için kullanılabilecek başka bir yol ise Paypal hesabı oluşturmaktır. Paypal kısaca alışveriş yaptığınız kişi ve şirkete kredi kartı numarası vermeden para aktarmanızı sağlar. Tabii bu durumda kredi kartı numaranızı Paypal giriş yapmak zorundasınızdır. Paypal güvelenirliğini kanıtlamış güzel bir kurumdur. Bir diğer güzelliği ise Türkçe sitesi de olmasıdır. Burada üstünde durmak istediğim önemli bir nokta ise herhangi bir yerden hatta Paypal sitesinin kendinden şifrenizi isteyen bir mail alırsanız sakın buna güvenmeyin hiç bir site ve banka şifre sormak için size mail yollamaz hemen sitenin kendisne girin ya da bankanızı arayarak gerekli önlemleri alın. Güven konusunda hala tedirgin iseniz benim yaptığım gibi yapın sanal kart oluşturup bunu Paypal hesabınız girebilirsiniz. Böylelikle çift kat güvenlik elde ettiğiniz gibi kredi kartı bilgilerinizi her alışverişte hatırlama probleminden kurtulmuş olursunuz.
Artık olarak son güvenlik noktasındayız. Alışveriş yaptığını sitenin güvenilir olup olmadığı… Kredi kartı gibi önemli bilgilerinizi girmeden önce güvenli bir sunucuya yönlendirilmiş olmalısınız. Güvenli sayfaların adresleri ‘http://’ yerine ‘https://’ ile başlar. Tarayıcınızın sağ alt köşesinde belirecek bir kilit simgesi sayesinde de güvenli bir sayfada olduğunuzu anlayabilirsiniz. Güvenli sayfalara girdiğiniz veriler şifrelenerek sunucuya gönderilir, böylece araya bir saldırgan sızsa bile bu verileri okuyamaz.Alışveriş siteleri çeşitli ödeme seçenekleri sunarlar. Kredi kartı, banka havalesi ve kapıda ödeme en çok kullanılan yöntemler olmakla birlikte, en çok ilk iki yöntem tercih edilir.Ancak kapıda ödeme seçeneği genellikle sadece yurtiçi alışverişlerde geçerlidir ve ekstra bir ücret talep edilebilir.
Alış veriş sırasında Kredi kartı bilgilerinizi girerken kart numarası ve son kullanma tarihinin yanı sıra kartınızın CVC2 kodu istenebilir. Bu kod, kartınızın arkasında yer alan üç basamaklı bir güvenlik kodudur. Kartınızda böyle bir kod yoksa o kartla alışveriş yapamazsınız. Öte yandan, az önce belirttiğim gibi gerçek kredi kartı yerine mümkünse sanal kart kullanın.
İnternet üzerinden bir şey satın aldığınızda, siparişinizi takip edebilmeniz için size bir referans numarası verilir. Bu numara büyük ihtimalle e-posta adresinize gönderilir ve sitedeki hesap sayfanızda da saklanır. Ama her ihtimale karşı numarayı bir yere not almanız yararlı olacaktır. Siparişinizi büyük ihtimalle sorunsuz olarak alacaksınız ama herhangi bir sorunla karşılaşırsanız müşteri temsilcisine bu numarayı bildirmeniz gerekebilir.
Çok fazla yazmış olsam da aslında yukarıdaki adımları alışkanlık haline getirdiğinizde tüm bu işlemler 5 dk vaktinizi almayacaktır. Bugüne kadar internetten 3000 TL’nin üstünde alışveriş yapmış biri olarak hiçbir problem ile karşılaşmadım. İyi alışverişler…

Hiç yorum yok: